Su yılanlı lebes
The Lydians and their World
(2010)
Cat. 71
- Dönem
- MÖ 600-550 civarı, Lidya
- Müze
- Manisa, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, 8055
- Müze Envanter No.
- 8055
- Sardeis veya Müze Env. No.
- P93.025
- Malzeme
- Pişmiş toprak
- Eserin Türü
- Seramik
- Seramiğin Şekli
- Lebes
- Seramik Mal Grubu
- Lidya Oryantalizan
- Pottery Attribution
- Yerleşim
- Sardis
- Alan (Sektör)
- MMS
- Açma
- MMS-I 93.1
- Locus
- MMS-I 93.1 Locus 22, MMS-I 93.1 Locus 46
- Koordinatlar
- E153 - E155 / S58 - S66 *99.5 - 98.6
- Tanım
- Kırık, birleştirilmiş. Antik dönemde kırılmış ve onarım görmüştür (su yılanları arasında tamir delikleri). Ağızda, simetrik yerleştirilmiş dört adet tutamak (ikisi korunagelmiş, diğer üçüncünün varlığı geride kalan izi sayesine bilinmekte); yassı, düz diplidir. Dışta krem rengi astar üzeri koyu renk astarlı bezeme, bezemeler şu şekilde sıralanır: ağızda, konsantrik dairelerden oluşan şerit; omuzlardan gövdenin ortasına kadar iki simetrik kompozisyon halinde düzenlenmiş hayvan figürlü friz. Friz (a) dolgu süslü, biri büyük ve altısı küçük olan balıkları çevreleyen birbirine dönük su yılanları (ketoi) ve (b) dolgu süslü, floral bezemelerle çevrelenir, birbirine dönük kazlar; kırık meander motifli şerit; lotus çiçeği ve tomurcuk dizisi; gövdenin alt kısmında şeritler, (üç) kalın ve (dört) dar şekilde sıralanır; dip dışa eğik, şerit ve dairelerle çevrelenir. Yükseklik (tutamaklar olmadan) 0.267 m; ağız dış çapı 0.26 m. Kapasitesi M. H. Ramage'ın tahminine göre yaklaşık 21 litredir.
- Yorum
- MÖ 6. yüzyıl ortalarında yıkılan bir Lidya evinin bahçesinde ezilmiş ve dağılmış halde bulunmuştur (Alan 4-6, No. 67, 70, 71, 76, 77, 79, 89, 98, 99 ile beraber). Tutamakları (ve onların ağzın üstüne yerleştirilmesi) ve yassı düz dibiyle geleneksel Yunan lebeslerinden farklıdır. Tutamaklar, Anadolu, özellikle de Frig özelliğidir. Birbirine bakan su yılanları Yunan geleneğinde ketoi adını alır. Sardeis'teki Oryantalizan çömleklerde su yaratığı olarak balık motifine; skyphoslarda No. 147 ve 148 ve akıtacaklı bir tabakta (Greenewalt, “Afiyet Olsun!”), kayık biçimli kapta No. 70 ve daha birçok pişmiş toprak vazoda rastlanmaktadır (MÖ 6. yüzyıl’a ait bir tabak, Sardeis Kazı Envanteri
P60.452 ; ve MÖ 7. yüzyıla ait bir krater, Sardeis Kazı EnvanteriP60.130 ). - Ayrıca bakınız
- Greenewalt, “Giriş”; Greenewalt, “Afiyet Olsun”; Greenewalt, “Lidya Çanak Çömleğı”; Cahill, “Pers Tahribi”.
- Kaynakça
- Greenewalt 1994-1995; Greenewalt, Ratté ve Rautman 1995, 15-18.
- Yazar
- CHG