• latw-115-1
    Ephesos'tan “Ephesos Malı” ayaklı çanak. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)
  • latw-115-10
    Ephesos'tan “Ephesos Malı” ayaklı çanak. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)

Ephesos'tan “Ephesos Malı” ayaklı tabağın parçası

Dönem
MÖ 7. yüzyılın son çeyreği, kontekst MÖ 610'lara ait, Lidya
Müze
Selçuk, Efes Müzesi, 37/43/94
Müze Envanter No.
37/43/94
Malzeme
Pişmiş toprak
Eserin Türü
Seramik
Seramiğin Şekli
Ayaklı Tabak
Seramik Mal Grubu
Efes Malı
Pottery Attribution
Yerleşim
Ephesus
Tanım
Ayaklı çanağa ait hafif kavisli gövde parçası (Ephesos kazı envanteri ART 94 K 142.1). Kalın, kremsi beyaz, çok pürüzsüz, porselen kalitesini anımsatan bir astar üzerine tümüyle koyu çikolata kahvesi ve kırmızımsı kahverengi iki renkli bezeme yapılmıştır. İçte (ortadan dışa doğru): hayvan frizinde bir yaban keçisi veya geyiğe ait sol arka bacağın arkasından, sağa doğru koşan bir köpek; dolgu motifleri arasında bir baklava motifi, küçük yaylarla çevrelenmiş, bir yarım daire ve biri dolgu, diğerleri taramalı dört küçük üçgenden meydana gelen bir üçgen; sırasıyla içleri tarama ve nokta veya tarama bezemeli olaran bir kare dizisi iki ince çizgiyle sınırlanır; iki renkli ışın motifleri vardır. Dışta (ortadan dışa doğru): bir ışın motifine ait izler; içlerinde kelebek motifi veya tarama bezeme olan bir dizi kare iki ince çizgiyle sınırlanır; geometrik stilde yüksek bir lotus çiçeği-ve-tomurcuk dizisi, içleri düz renk, nokta ve tarama içeren bağımsız alt bölümler görülür. En fazla korunagelen yükseklik 3.6 cm, en fazla korunagelen genişlik 7.2 cm, cidar kalınlığı 0.6 cm.
Yorum
Arkaik Dönemde, mermerden yapılmış dipteros planlı Artemis Tapınağı’nın sekosunun doğu duvarı yakınında, ancak, Kroisos Tapınağı’nın yapılış tarihini geriye çeken daha derinde ve daha erkene tarihlenen bir tabakada bulunmuştur. Parça sıklıkla taşan bir nehrin kurutulmuş yatağında yer alan ve MÖ 7. yüzyılının son üçte birlik dönemine tarihlenen, kısmen kazılmış kutsal bir kontekste aittir. Taşan nehir sularıyla sürüklenmiş olan, buluntu içermeyen ince kum, kült yemeklerine ait kalıntıları beş ardışık tabakaya ayırmıştır. Bunlar, çoğunlukla çanak-çömlek (içki kapları yoğun olmak üzere) ve hayvan kemikleridir. Ayrıca çeşitli adak eşyalarını da içerir. Bunlar, 4 adet aslan başlı fibula grubu (Pülz 2009, 224–225 kat. no. 38–41, renkli lev.6), 5.14 cm boyuntunda som altından bir kadın figürini (Pülz 2009, 216, kat. no. 6, lev. 3, renkli lev. 3), tunç, fildişi, kaya kristali ve fayans adak objeleridir. “Ephesos Mal Grubu,”nun en kaliteli sınıfının bir örneği olan ayaklı çanak No. 115, buluntu grubunun en kaliteli çömleğidir. Bu nedenle, muhtemelen bir içki kabı kullanımından ziyade değerli bir adak görevi görmüş olmalıdır. Elektron sikke No 23 bu grubun yakınlarında bulunmuştur.
Ayrıca bakınız
Greenewalt, “Lidya Çanak Çömleğı”.
Kaynakça
Kerschner 1997, 132–135, 219–223, env. no. 48a–b, Şek. 22–25, Lev. VII,48; Kerschner 2007, 235–236, Lev. 33:5b; Kerschner 2008, 228–229, 233, Şek. 197a–b; M. Kerschner in Seipel 2008, 234–235, env. no. 288. Tabaka ile ilgili: Kerschner 1997, 95, 181, Şek. 2, 3, 12. Karşılaştırma yapılabilecek parçalar için: Greenewalt 1973, 95, 102, env. no. 8, 18, Lev. 1, 3, 9.
Yazar
MK