-
Gümüş phiale. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.) -
Gümüş phiale. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.) -
Gümüş phiale, alttan görünüm. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.) -
Gümüş phiale, erkek başlarının detayı. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.) -
Gümüş phiale, erkek başlarının detayı. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)
Gümüş phiale
The Lydians and their World
(2010)
Cat. 168
- Dönem
- MÖ 6.yüzyıl sonu veya 5.yüzyıl başı, Geç Lidya (Pers)
- Müze
- Uşak, Arkeoloji Müzesi, 1.32.96
- Müze Envanter No.
- 1.32.96
- Sardeis veya Müze Env. No.
- Uşak 1.32.96
- Malzeme
- Gümüş
- Eserin Türü
- Madeni Eser
- Metal Eserin Türü
- Madeni Kap
- Yerleşim
- Ikiztepe Tumulus
- Tanım
- “Derin omuzlu kase. Çıkık dudağa, dışa dönük ağza, altında merkezleme izi olan sığ bir omphalosa sahiptir. Üst alanda eşit aralıklarla on sekiz adet erkek başı yer alır ve alt kısımda yetmiş iki adet kazıma dil motifi bulunur. Dil motifi üzerinde delgiyle yapılmış dairelerden oluşan bir halkayla bordürlenir. Oyuk başlar, ayrı yapılıp yivlere yerleştirilmiş ve dış kenarın dudağı dil motifi üzerinde katlanarak dövülmüştür (Özgen ve Öztürk 1996) No. 33, 35 ve 37 gibi. Her bir yüzde çekik gözler vardır, geniş kanatları olan büyük burunla aşağı kavis yaparak birleşen çıkık kaşlar vardır ve aşağı doğru sarkan bıyığın uçları şekilli alt dudağın üzerinden yukarıya doğru kıvrılmıştır. Alnın alt kısmındaki bir tutam saç ortada spiral bukleler halindedir. Başın alt kısmı uzundur ve sivri bir sakal şeklinde sonlanır. Saç tutamı, kaşlar ve bıyık silmeler şeklinde işlenmiştir, ancak sakal bezemesiz ve pürüzsüzdür. Kase hareket ettirildiğinde başın içindeki ufak bir tunç tanesi çıngırak sesi çıkarır. Oldukça stilize olan başlar floral motiflerle birbirine bağlanmıştır. Başların arasındaki stilize floral motiflerin altında üç adet kazıma dil motifi yer alır. Omuzun keskin profilli kısmı çevresinde kare rozetlerden bir şerit damga bezeme vardır. Omphalosun aşağısı merkezden çıkan hafif oluk şeklindeki radyal çizgilerle çentiklenmiştir, gövdede yer alan kazıma dil motifinin devamı niteliğindedir. Omuzda tek bir rozet şeklindeki damga, (Özgen ve Öztürk 1996) No. 36'da görüldüğü gibi gümüş ustasının rozet şerit yapma fikrinden aniden vazgeçmiş olduğunu gösteriyor olabilir.
Buna benzer başka herhangi bir örnek bilinmiyor. Form ve başların dış çizgileri No. 33’ün (Özgen ve Öztürk 1996) göz yaşı dilimleri şeklindeki süslemesine ve daha geç bir tarihe ait olan Delos tapınağının bir envanterinde bahsedilen Pers başlarıyla süslü gümüş bir phiale ile karşılaştırlabilir. Güney Rusya’daki, Kuban'da, Yedi Kardeşler Tümülüs grubunda bulunan sığ gümüş bir omphaloslu phialede iç yüzü çevreleyen birbirine bitişik satir başlarından bir halka bulunur” (alıntı Özgen ve Öztürk 1996). Yükseklik 0.062 m, ağız çapı 0.126 m, gövde çapı 0.116 m, ağırlık 243.3 g.
- Yorum
- İkiztepe Tümülüsü’ndeki 2 No’lu mezar odasındaki klinelerden birinin üzerinde bulunduğu söylenir.
- Ayrıca bakınız
- Özgen, “Lidya Hazinesi”; Baughan, “Lidya Gömü Gelenekleri”.
- Kaynakça
- Özgen ve Öztürk 1996, no. 37.
- Yazar
- İÖ