-
Kuros kulplu gümüş oinokhoe. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.) -
Kuros kulplu gümüş oinokhoe. Kuros kulbun detayı. (Vedat Nedim Tör Müzesi'nin izni ile.)
Kuros kulplu gümüş oinokhoe
The Lydians and their World
(2010)
Cat. 162
- Dönem
- MÖ 6.yy sonu veya MÖ 5.yy başı, Geç Lidya (Pers)
- Müze
- Uşak, Arkeoloji Müzesi, 1.80.96
- Müze Envanter No.
- 1.80.96
- Sardeis veya Müze Env. No.
- Uşak 1.80.96
- Malzeme
- Gümüş
- Eserin Türü
- Madeni Eser
- Metal Eserin Türü
- Madeni Kap
- Yerleşim
- Toptepe Tumulus
- Tanım
- “Oinokhoe yonca ağızlı, silindirik boyunlu, dışa eğik dibe doğru daralan oval gövdelidir. Ağız çevresinde oyuk olarak işlenmiş kymation vardır. Omuz, kavisli kısımları iğne şeklinde olan kazıma dil motifleri ile bezemelidir. Dibin çevresinde dil motiflerinden bir halka yer alır. Boncuk dizisi dibin kenarlarını ve diple gövdenin birleştiği yeri çevreler. Kulp bir kuros şeklindedir. Çıplak vücudu arkaya eğimli, dizlerini bükmüş ve kollarını yukarı kaldırmış vaziyettedir. Badem biçimli gözlerinin kazıma bezekli göz bebekleri ve kabartma şeklinde alt ve üst göz kapakları vardır; kaş çizgileri şekilli dudaklarının ve çıkıntılı çenesinin üzerinde yer alan büyük burnuna doğru kavisli şekilde uzanır, kulakları da özenle şekillendirilmiştir. Uzun dalgalı saçları vazonun ağzının iç kısmına doğru inerek vazoyla kulbun birleştiği yeri örter ve iki bukle, her iki yanda omuzlarına düşer. Vücut hatları realistiktir, göğüs kasları, göğüs kafesinin en altı, göbek deliği ve jenital bölge belirtilmiş; parmaklar ve ayak parmakları tek tek gösterilmiştir. Ayakları, vazonun omuzuna ayrıca dökümü yapılarak eklenmiş bir saca dayalıdır. Sac, iki volütün arkasında asılı duran palmet motifi şeklindedir. İki koç kurosun ayaklarının her iki yanında sırt sırta oturur, başları dışa dönük, arka bacakları ve bir önbacakları gövdenin altına kıvrılmış, diğer ön bacakları dizden kalkık vaziyettedir. Yivli spiral boynuzlu, kıvırcık postludurlar. Kurosun kolları, dirseklerinden bükük ve yukarı kalkıktır, elleriyle iki aslanı kuyruğundan yakalamıştır. Aslanlar sırtsırta, çömleğin ağız kenarı boyunca uzanır. Aslanların gergin ön bacakları alttaki ek sacta yer alan koçlarla paraleldir. Kırışık burnu, yelesi, gövdenin yanlarındaki uzun postu ve kuyruğun üzeri, uzuv kasları ve büyük pençeler detaylı işlenmiştir. Vazonun gövdesi dövülerek yükseltilmiştir, dip, kulp ve ekler ayrıca dökümdür ve birbirlerine lehimlenmişlerdir.
Kurosla aynı komposizyonda bulunan kulplar, iki aslan ve iki koç Yunan bronz hydria ve oinokhoelerinde yaygındır ancak bu gümüşten bilinen tek örnektir. Ağız çevresinde oyularak yapılmış bir kymation ve tepede sfenks veya siren şeklinde sonlanan kulp ve en altta uyuyan Eros betimlemesi olan Karakuyu'dan (Torbalı yakını, Hermos vadisinin batı ucuna doğru) bronz bir oinokhoe MÖ 5. yüzyıl başlarına tarihlenir (Efes Müzesi 2610)” (Özgen ve Öztürk 1996). Ağza kadar yükseklik 0.163 m, çap 0.095 m, ağırlık 624.1 g.
- Yorum
- Toptepe Tümülüsü’nden.
- Ayrıca bakınız
- Özgen, “Lidya Hazinesi”; Baughan, “Lidya Gömü Gelenekleri”.
- Kaynakça
- Özgen ve Öztürk 1996, no. 106 (daha önceki kaynakça ile beraber).
- Yazar
- İÖ