Atrastas'ın mermer steli
The Lydians and their World
(2010)
Cat. 10
- Dönem
- MÖ 520-500 (Hanfmann); MÖ 4.yüzyıl (Bossert), Geç Lidya (Pers)
- Müze
- Manisa, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, 1
- Müze Envanter No.
- 1
- Sardeis veya Müze Env. No.
- Manisa 1
- Malzeme
- Mermer, Taş
- Eserin Türü
- Heykel, Yazıt
- Yazıt Turu
- Ölüyle ilgili Yazıt
- Yazıt Dili
- Lidce
- Heykelin Türü
- Stel, Kabartma, İnsan Figürü
- Yazıt Metni
- [e]s anlola atraśtal śakardal akad qis fisqãnt bukaś fẽdaνoλt fakτad kabrdokid nãmλ qig dẽt nãkmλ […] clλ akad artimuλ fẽncãν
- Yazıt Çevirisi
- Bu anıt Sakardas'ın (oğlu) Atrastas'ın (dır) ve bunu kim yıkarsa veya (eğer) …ederse ve kendisi için soyar/yağmalarsa, sahip olduğu tüm varlığı […] Artemis Ephesia'ya adıyorum." (Melchert)
- Yazıt Yorumu
- Yerleşim
- Sardis
- Tanım
- Beyaz mermer stel. Üstte, kabartmada bir erkek, masanın yanında bir taburede oturur, arkasındaki belirsiz bir şekil hakkında çeşitli tanımlar yapılmıştır (oturan çocuk, Bossert; bir köpek protomu, Hanfmann). Erkeğin sağ kolu orantısız uzunluktadır veya sağ elinde parşömen (Hanfmann) tutmaktadır, bir başlık giyiyor olabilir (Bossert), sivri uçlu yüksek ayakkabıları vardır. Altta, tersten yazılmış altı satırlı Lidce yazıt, ölen kişiyi Sakardas'ın oğlu Atrastas olarak tanıtır ve stelin uğrayabileceği zararların Artemis Ephesia tarafından karşılanacağını söyler. Yükseklik 0.97 m; genişlik 0.305-32 m; kalınlık 0.09-0.16 m.
Çeviri: "Bu anıt Sakardas'ın (oğlu) Atrastas'ın (dır) ve bunu kim yıkarsa veya (eğer) …ederse ve kendisi için soyar/yağmalarsa, sahip olduğu tüm varlığı […] Artemis Ephesia'ya adıyorum." (Melchert)
- Yorum
- Mezar steli “Manisa, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi envanterine göre 1935 yılında Sardeis'te (Sart) bulunmuştur” (Hanfmann). Oturuş şeklinin tabure ve masayla olan kombinasyonu alışılmadıktır. Linguistik ve epigrafik değerlendirmelerle varılan kronolojik kanıtlar üzerine Roberto Gusmani şunları yazmıştır (14.IX.2009): “Epigrafik ve linguistik açıdan sadece [yazıt] Nr.54'ün [Gusmani 1964] samekh harfinin uzun dikey vurgusunun, gamma harfinin farklı kullanımının (ve farklı biçimi) ve metin içeriğinin (ayrıca sözdizimi) Lidya'nın klasik dönem epikorik epigrafisine ait benzer ifadelerinden (lanetleme formülleri) oldukça farklı olması gibi bazı arkaik özellikler gösterdiğini söyleyebiliriz. Kısaca söylemek gerekirse, yazıt MÖ 5. yüzyılın başlarına tarihlenebilir: Linguistik verilere dayanarak daha kesin bir tarihleme yapmak mümkün değildir.”
- Ayrıca bakınız
- Melchert, “Lidya Dili”; Baughan, “Lidya Gömü Gelenekleri”. Bkz.: R2 Cat. 17
- Kaynakça
- Bossert 1936; Hanfmann ve Ramage 1978, 55-56, no. 17, daha önceki kaynakça ile; Dedeoğlu 2003, 46, Şek.
- Yazar
- CHG